ટેરિફ અંગે અમેરિકાના દબાણ વચ્ચે ભારત સરકારની ઘણી ઓઈલ રિફાઇનરીઓએ રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદવાનું કામચલાઉ ધોરણે બંધ કરી દીધું છે. તેમાં ઇન્ડિયન ઓઇલ કોર્પોરેશન, હિન્દુસ્તાન પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન, ભારત પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન અને મેંગલોર રિફાઇનરી પેટ્રોકેમિકલ જેવી તેલ રિફાઇનરીઓનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે હાલ માટે રશિયાથી ક્રૂડ ઓઇલ આયાત કરવા પર હાલ પૂરતી રોક લગાવી છે. તેના બદલે, આ કંપનીઓ ઓઈલ ખરીદવા માટે મધ્ય પૂર્વ અને આફ્રિકા તરફ વળી છે.
અહેવાલમાં સૂત્રોને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું છે કે આ ભારતીય સરકારી કંપનીઓએ ગયા અઠવાડિયાથી ક્રૂડ ઓઇલ આયાત કર્યું નથી. જોકે અત્યાર સુધી આ કંપનીઓ અને સરકાર તરફથી આ અંગે કોઈ પ્રતિક્રિયા આવી નથી.
જોકે, રિલાયન્સ અને નાયરા જેવી ભારતની ખાનગી તેલ રિફાઇનરીઓ હજુ પણ વાર્ષિક સોદા હેઠળ રશિયન તેલ આયાત કરી રહી છે. 2022 થી ભારત જે સસ્તા દરે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદી રહ્યું હતું તેમાં ઘટાડો થઇ ગયો છે. ટ્રમ્પે રશિયા પાસેથી ક્રૂડ તેલ ખરીદવા બદલ ભારત પર 100 ટકા ટેરિફ લાદવાની ધમકી આપી હતી. ટ્રમ્પ રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવા બદલ ભારત પર વધારાના દંડ પણ લાદી શકે છે.
રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદી જ ટ્રીપક્ષીય સંબંધોમાં વિવાદનું મૂળ: અમેરિકી વિદેશમંત્રી
યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ માર્કો રુબિયોએ ભારત દ્વારા ડિસ્કાઉન્ટેડ રશિયન તેલની ખરીદી પર તીવ્ર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે, અને કહ્યું છે કે તે યુક્રેનમાં મોસ્કોના યુદ્ધ પ્રયાસોને ટકાવી રાખવામાં મદદ કરે છે અને વોશિંગ્ટન-દિલ્હી સંબંધોમાં ચોક્કસપણે બળતરાનો મુદ્દો બની ગયો છે.
ટ્રમ્પે ભારતીય માલ પર 25% ટેરિફની જાહેરાત કરી, જેમાં રશિયા સાથે ભારતના સતત લશ્કરી અને ઉર્જા વેપાર માટે અનિશ્ચિત દંડની જાહેરાત કરવામાં આવી. ફોક્સ રેડિયો સાથેની એક મુલાકાતમાં, રુબિયોએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ભારત એક સાથી અને વ્યૂહાત્મક ભાગીદાર રહે છે, છતાં ઉમેર્યું હતું કે, વિદેશ નીતિમાં કોઈપણ વસ્તુની જેમ, તમે 100 ટકા સમય સંરેખિત કરવાના નથી. તેમણે ભારતની નોંધપાત્ર ઉર્જા જરૂૂરિયાતો – તેલ, કોલસો અને ગેસ – સ્વીકારી અને નિર્દેશ કર્યો કે રશિયા એક મુખ્ય સપ્લાયર રહે છે કારણ કે પ્રતિબંધો વચ્ચે તેનું તેલ ભારે ડિસ્કાઉન્ટેડ છે.
રુબિયોએ સ્પષ્ટપણે નોંધ્યું હતું કે તેલ સસ્તું હોવા છતાં, તેની ખરીદી રશિયાની યુદ્ધ કરવાની ક્ષમતામાં ફાળો આપે છે, અને કહ્યું હતું કે, તે તેમને રશિયન યુદ્ધ પ્રયાસોને ટકાવી રાખવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. તેમના મતે, આ ઊર્જા વેપાર દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં વિવાદનું મૂળ છે. રુબિયોની ટિપ્પણી ટ્રેઝરી સેક્રેટરી સ્કોટ બેસેન્ટની પોતાની હતાશાની અભિવ્યક્તિને અનુસરીને આવી હતી, જેમાં રશિયા સાથે ભારતના ઊર્જા સંબંધો જ નહીં પરંતુ કૃષિ અને ડેરી જેવા સંવેદનશીલ ક્ષેત્રોને યુએસ ઍક્સેસ માટે ખોલવાના તેના પ્રતિકારનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો.
